हरिश्चन्द्र बाग, कञ्चनपुर, ३१ असार । यही असार २१ गतेदेखि २४ गतेसम्म चार दिनको अवधिमा निरन्तर परेको वर्षाले कञ्चनपुरका ७० प्रतिशत भूभागमा भएको डुबान र बाढीले ठूलो क्षति पुर्यायो । विस्थापित भएका अधिकांश नागरिकहरू घर फर्किसक्नु भएको छ । तर दोधाराचाँदनी र बेलडाँडीका केही नागरिकहरू अझै आफ्नो घरमा फर्किन सक्नु भएको छैन । उहाँहरू केही अहिले पनि आफन्त कहाँ शरण लिएर बस्न बाध्य हुनुहुन्छ भने केही विद्यालयहरूमा । बाढी र डुबानले विस्थापित भएको यतिका दिनसम्म पनि सरकारले अहिलेसम्म न राहत प्याकेज घोषणा गरेको छ, न त उहाँहरूको पुनर्स्थापनाका लागि कुनै विकल्प नै ।। नदीले धार परिवर्तन गरी मानवबस्ती तर्फ मोडिदा अब त्यत्तिकै अवस्थामा पुरानो घर पुनर्निर्माण गर्न पनि जोखिम हुने हुँदा कि नदी तटीय क्षेत्रमा पक्की तटबन्ध बनाउनु पर्ने, कि त बस्ती नै स्थानान्तरण गर्नुपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ ।
यसरी विस्थापित पीडितहरूलाई स्थानीय तहसँगको समन्वयमा निड्स नेपाल लगायतका सामाजिक संघसंस्थाहरुले राहतका रूपमा खाद्यान्न तथा दैनिक उपभोग्य वस्तु सहयोग गरेका छन् । बेलडाँडी गाउँपालिकासँगको समन्वयमा निड्स नेपाल र अक्सफामको साझेदारीमा सञ्चालित विपद् पूर्वतयारी द्रुत प्रतिकार्य तथा पुनर्लाभका लागि समुदायको सबलीकरण (स्कोप आर थ्री) परियोजनाले असार ३१ गते सोमबार बेलडाँडी गाउँपालिका वडा नम्बर ५ का विस्थापित २३ घरपरिवारलाई राहत सामग्री उपलब्ध गराएको विपद् पूर्वतयारी द्रुत प्रतिकार्य तथा पुनर्लाभका लागि समुदायको सबलीकरण (स्कोप आर थ्री) परियोजना अन्तर्गत बेलडाँडीका सामाजिक परिचालक जानकी शाहीले जानकारी दिनुभयो ।
यसरी प्राप्त राहतले दैनिकी केही सहज भएको लाभग्राहीहरूको भनाइ छ । सामाजिक सङ्घसंस्थाबाट प्राप्त सहयोगको उच्च कदर गर्दै बाढीका कारण विस्थापित नागरिकहरूले बसोबासको उचित व्यवस्थापनका लागि सरकारसँग अनुरोध गर्नुभएको छ । राहत वितरण कार्यक्रममा बोल्दै वडाध्यक्ष ईन्द्र बहादुर खड्काले स्थानीय तहसँग समन्वय गर्दै अतिविपन्न विस्थापित घरपरिवारलाई अहिले राहत सामग्री वितरण गरिएको र छुटेका घरपरिवार सहितका लागि अब आउने थप राहतबाट सहयोग गरिने बताउनु भयो । कार्यक्रमको सहजीकरण निड्स नेपालका लोकेन्द्र जोशीले गर्नुभएको थियो । यसअघि दोधाराचाँदनीको पटरखल्ला र हनुमाननगर लगायतका क्षेत्रमा समेत बाढीका कारण विस्थापितहरूलाई दोधाराचाँदनी नगरपालिकासँगको समन्वयमा निड्स नेपाल र अक्सफामको साझेदारीमा सञ्चालित स्कोप आर थ्री परियोजनाले राहत सामग्री उपलब्ध गराउनुका साथै विस्थापितहरूलाई खानाको प्रबन्ध गरेको थियोे ।
स्कोप आर थ्री परियोजनाले विपद् पूर्वतयारी, द्रुत प्रतिकार्य तथा पुनर्लाभका लागि समुदायको सबलीकरण, क्षमता अभिवृद्धि तथा विभिन्न जीवनोपयोगी सहायता सामग्री प्रदान गर्दै आइरहेको छ । कञ्चनपुरका भीमदत्त नगरपालिका, दोधाराचाँदनी नगरपालिका र बेलडाँडी गाउँपालिका तथा डडेलधुराको परशुराम नगरपालिकाका गरी जम्मा २२ वटा वडाहरूका ४० वटा समुदायहरूमा यो परियोजना लागु भएको परियोजनाका लघु उद्यम तथा जीविकोपार्जन अधिकृत दिव्यदेव पण्डितले जानकारी दिनुभयो । समुदाय स्तरीय विपद् व्यवस्थापन, महिला सशक्तीकरण र लघु व्यवसाय स्थापना परियोजनाका मुख्य अवधारणा हुन् । विपद् पूर्वतयारी, प्रतिकार्य तथा पुनर्लाभ कार्यमा समुदाय, वडा तथा पालिकालाई सहयोग गर्ने र संकटासन्न समुदायको जीविकोपार्जन सुधारका क्षेत्रमा काम गर्नु परियोजनाको मुख्य उद्देश्य रहेको परियोजना संयोजक ईश्वर उपाध्यायले बताउनु भयो । परियोजनाले समुदायमा गरेका गतिविधिहरूकै कारण धेरै समुदायमा क्षति न्यूनीकरण गर्न सकिएको छ ।
